Spróbujemy wspólnie utworzyć najprostszą rozruchową płytkę CD. Posłużymy się systemową dyskietką startową jako najłatwiejszym do zdobycia źródłem plików dla obszaru startowego naszej płytki oraz Nero.

---------------      W A Ż N A     U W A G A      ---------------

Dyskietka startowa z Windows 98 zawiera sterowniki uniwersalne dla większości napędów IDE ATAPI oraz dla najważniejszych SCSI. Nie jest wykluczone, że to, co poniżej przeczytacie, będzie działało u Was tylko w części (właśnie z racji posiadania nietypowego CD-ROM-u IDE bądź SCSI) lub w ogóle. Zakładam jednak, że początkujący użytkownicy mają do dyspozycji standardowy sprzęt, zaś "wyjadacze" i tak sobie poradzą.

------------------------------

OK, zacznijmy od dyskietki startowej (dla szybkiego przypomnienia). Wkładamy dyskietkę 1,44 MB do napędu A, po czym wykonujemy następujące czynności: dwukrotnie klikamy myszą ikonę MÓJ KOMPUTER, potem PANEL STEROWANIA, odnajdujemy w nim ikonkę DODAJ/USUŃ PROGRAMY, dwukrotnie ją klikamy, po czym odnajdujemy i klikamy zakładkę DYSK STARTOWY (jak pokazuje strzałka 1. na screen-ie poniżej):

Dalej, tak jak pokazuje strzałka 2., klikamy przycisk UTWÓRZ DYSK i postępujemy według wskazówek systemu Windows.

W systemach Windows 98 oraz Windows 98 Wydanie Drugie tak utworzona dyskietka pozwoli nam załadować sterowniki dla napędu CD-ROM podczas uruchamiania z niej komputera. W Windows 95 musimy co nieco do niej dodać i samodzielnie edytować pliki AUTOEXEC.BAT oraz CONFIG.SYS, aby zapewnić sobie dostęp do CD z poziomu DOS-u. Otóż należy skopiować na nią dwa pliki: MSCDEX.EXE (program obsługi CD-ROM-u) oraz sam sterownik (rozszerzenie SYS), który powinniście mieć na dyskietce dołączanej do kupionego kiedyś napędu.

Oto, co trzeba dodać do plików startowych, aby CD-ROM stał się dostępny:

CONFIG.SYS (załóżmy, że sterownik do CD to plik CDDRIVER.SYS):
DEVICE=A:CDDRIVER.SYS /D:MOJE_CD

AUTOEXEC.BAT:
A:MSCDEX.EXE /D:MOJE_CD /L:X

MOJE_CD to zmienna, parametr przekazywany z CONFIG.SYS do AUTOEXEC.BAT po to, aby program obsługi (czyli MSCDEX.EXE) wiedział, że ma zapewnić obsługę urządzenia (urządzeń) zainicjowanego (zainicjowanych) przez sterownik CDDRIVER.SYS. Dla wygody kazaliśmy dodatkowo określić napęd CD literką X (stąd opcja /L:X). Ewentualny drugi CD-ROM (o ile sterownik ładowany z pliku CONFIG.SYS obsłuży dwa lub więcej napędy na raz) otrzymałby literkę Y itd.

Zakładam, że mamy już działającą dyskietkę startową. Dla świętego spokoju proponuję uruchomić z niej komputer, aby upewnić się, że wszystko jest tak, jak sobie życzyliśmy. Podstawa to mieć dostęp do plików na CD. Jeśli tak jest, to po wyjęciu dyskietki, restarcie komputera i załadowaniu się Windows, uruchamiamy Nero. 

Klikamy menu PLIK, a potem NOWY. Powinno się pokazać okno, jak na poniższym zdjęciu:

Wkładamy ponownie utworzoną dyskietkę startową do napędu A. W razie potrzeby przesuwamy wskazany strzałką pasek przewijania w górę lub w dół, aż zobaczymy szukany typ kompilacji czyli CD-ROM (bootowalny):

Klikamy go, Nero domyślnie sprawdzi format nośnika w napędzie A i wyświetli poniższe okno dialogowe:

Klikamy na przycisk NOWY, otworzy się okno kompilacji, gdzie - tak jak normalnie - przeciągamy z Menedżera plików Nero bądź Eksploratora Windows pliki, które tworzyły będą normalną zawartość naszego krążka startowego. Możemy stosować długie nazwy plików (czego na przykład nie mogłem wcześniej zrobić używając Easy CD Creator-a 3.5c, który zawsze przy płytach startowych obcinał nazwy plików i katalogów do konwencji 8+3).

Płytkę nagrywamy tak jak inne. Obszar startowy zostanie "wbudowany" w niewidoczny dla nas sposób, bowiem później, z poziomu Windows, nie będziemy mieli dostępu do plików obszaru rozruchowego. Chyba, że użyjemy specjalnego programu (np. CDmage).

I na odwrót! Podczas uruchamiania komputera z CD (pamiętajcie o włączeniu odpowiedniej opcji w SETUP-ie BIOS-u płyty głównej), o ile nie ma odpowiednich plików w obszarze startowym płyty oraz wpisów w plikach CONFIG.SYS i AUTOEXEC.BAT, to CD-ROM (ale tylko z obszarem startowym) stanie się napędem A, natomiast do pozostałych plików na CD nie będziemy mieli dostępu. Dopiero gdy podczas uruchamiania się systemu DOS spowodujemy załadowanie sterownika dla CD (przykładowy CDDRIVER.SYS) oraz programu do obsługi (MSCDEX.EXE), to wtedy uzyskamy dostęp do pozostałych plików na CD-ROM-ie (widzianym jako X - zgodnie z podanym przykładem). Niezłe, co? Ten sam napęd istniał będzie w systemie jako A oraz X. Oczywiście oryginalna stacja dyskietek 1,44 MB stanie się napędem B.

Miało być jak najprościej (dla początkujących), ale zanim w następnym "odcinku" o płytkach startowych zajmiemy się bardziej skomplikowanymi rzeczami, zadajmy sobie pytanie.

Czy można uruchomić obsługę CD-ROM-u już po załadowaniu się plików startowych z obszaru rozruchowego CD? W dowolnym momencie. Bez wykorzystywania CONFIG.SYS i AUTOEXEC.BAT.

Otóż można. Posiadacze kart dźwiękowych firmy Creative być może już wiedzą, do czego dążę. Na płytkach ze sterownikami do Sound Blaster-ów wszelkich maści (z Live! włącznie) firma Creative umieszcza mały, sprytny programik o nazwie CTLOAD.COM. Wykorzystany w umiejętnie napisanym pliku wsadowym potrafi uruchomić obsługę CD-ROM-u w dowolnym momencie (pod czystym DOS-em) już po załadowaniu się systemu!

Jak to zrobić?

Uruchamiamy Notatnik Windows i wpisujemy poniższe wiersze:

A:CTLOAD.COM A:CDDRIVER.SYS /D:MOJE_CD
A:MSCDEX.EXE /D:MOJE_CD /L:X

Po wszystkim klikamy menu PLIK, potem ZAPISZ JAKO...i zapisujemy zawartość jako typ: Wszystkie pliki (*.*) pod nazwą np. CDROM.BAT (ważne jest rozszerzenie BAT sygnalizujące plik wsadowy):

Po załadowaniu systemu z CD-ROM-u i nie mając dostępu do pozostałych plików na nim, wystarczy wpisać w linii poleceń DOS-u po prostu CDROM i nacisnąć klawisz ENTER. Zakładam, że CTLOAD.COM oraz pliki MSCDEX.EXE i sterownik dla CD-ROM-u znajdują się już w obszarze startowym na nagranym CD (tak jak CONFIG.SYS i AUTOEXEC.BAT).

Uff, na razie tyle. W kolejnej części powiemy sobie, jak zrobić, aby obraz startowy był większy od 1,44 MB oraz jak wykorzystać istniejące pliki obrazów startowych.