Miliony zadowolonych i czarna owca

We wczorajszej Gazecie Wyborczej można było przeczytać: "Czy ZAiKS łamie zasady konkurencji? Zespół Brathanki jest pewien, że tak. Na jego wniosek Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął postępowanie antymonopolowe w tej sprawie."


Już raz UOKiK uznał, że Stowarzyszenie Autorów ZAiKS stosuje praktyki monopolistyczne. Chodziło o zmuszanie producentów fonograficznych do ponoszenie kosztów produkcji hologramów świadczących o oryginalności płyt i kaset.
Tym razem przeciw ZAiKS wystąpili członkowie zespołu Brathanki. Ich zdaniem stowarzyszenie, które ma dominującą pozycję na rynku, niezgodnie z prawem "wymusza na autorach wyłączność na zarządzanie prawami do ich twórczości". Autorzy muszą się zgodzić, by ZAiKS miał wyłączność na udzielanie licencji na publiczne wykonywanie utworów, ich nagrywanie lub emitowanie w mediach. Twórcy nie mają wpływu na sposób wykorzystania ich utworów przez producentów płyt, co może prowadzić do naruszenia interesów artystów.
Jednak ZAiKS tłumaczy, że nie jest jedyną organizacją zarządzającą prawami autorskimi. Ponieważ reprezentuje interesy kilkunastu milionów autorów - nie może z każdym twórcą negocjować warunków udzielania licencji. To uniemożliwiłoby sprawne zarządzanie prawami autorskimi. Zawieranie umów przenoszących na stowarzyszenia zbiorowego zarządu prawami autorskimi bez żadnych ograniczeń jest zdaniem ZAiKS praktyką powszechną.
Jednak zdaniem UOKiK stowarzyszenie nie przedstawiło żadnych dowodów na to, że tak jest, a wyjaśnienia ZAiKS mogą wskazywać na naruszenie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Dlatego prezes UOKiK Cezary Banasiński wszczął postępowanie antymonopolowe przeciwko ZAiKS.